اصول طبیعت گردی – گردشگری اکوتوریسم
به فکر آخر هفته خود هستید و از میان کلی مقصد جورواجور تصمیم می گیرید به دل طبیعت رفته و خستگی هایتان را فراموش کنید . فرقی نمی کند برای رسیدن به مقصد چه مسافتی را طی کنید مهم این است که طبیعت زیبا بهترین مکان برای لحظه ای آسایش و دوری از زندگی روزمره است . بهتر است بدانید وقتی شما به طبیعت سفر می کنید در حال تجربه گردشگری طبیعت گردی هستید.
سفرهای طبیعت گردی، فرهنگ، اصول و شرایط خاص خود را دارند. اینگونه سفر‌ها با سفرهای فرهنگی چون بازید از یک شهر تاریخی، کاخ، موزه یا پارک ملی و… اقامت در هتل یا مهمان سرای که با تمام امکانات داخل شهراست، بسیار بسیار متفاوت هستند.
طبیعت گردی که در سطح جهان با نام اکوتوریسم (Ecotourism ) شناخته می شود یکی از انواع گردشگری است
اکوتوریسم یک مسافرت مسئولانه به مناطق طبیعی است که محیط زیست را حفظ و زندگی راحت مردم محلی را تثبیت می‌نماید.
انجمن بین المللی حفاظت از طبیعت در سال ۱۹۹۶ در نشست جهانی اکوتوریسم سازمان جهانی جهانگردی،تعریف زیر را از این پدیده ارائه داد :
“اکوتوریسم یک مسافرت و دیدار زیست محیطی مسئولانه به مناطق طبیعی نسبتاً دست نخورده بوده، و هدف آن لذت بردن و استفاده از طبیعت (و هر پدیده فرهنگی همراه آن- چه در گذشته و چه در حال) است که باعث تقویت منابع شده ودارای تاثیرات منفی اندکی است و باعث فعال شدن جمعیت‌های محلی می‌شود که از نظر اجتماعی- اقتصادی برای آنان مفید است. اکوتوریسم یکی از زیربخش‌های جهانگردی پایدار است”
اصول طبیعت گردی
صاحبنظران معتقدند فعالیت های گردشگری در صورت رعایت ۶ اصل زیر به عنوان مصادیق طبیعت گردی مطرح می شوند.
۱-التزام به انجام فعاليت هايی كه كمترين پيامد منفی زيست محيطی را داشته باشند؛
۲- زمينه سازی به منظور افزايش آگاهی و درك طبيعت و ويژگی های فرهنگی، كه موجب می شود بازديد كنندگان، در برابر حفظ عناصر طبيعی و خصوصيات فرهنگی، بيشتر احساس مسئوليت كنند؛
۳- مشاركت در حفظ و مديريت مناطقی كه به طور قانونی مورد حفاظت قرار می گيرند و همچنين ديگر نواحی طبيعی؛
۴- تقويت مشاركت جوامع محلی در فرايند تصميم گيری مربوط به تعيين نوع و ميزان فعالیتهای گردشگری؛
۵- ايجاد منافع مستقيم اقتصادی و نيز درآمدهای مكمل براي جوامع محلی
۶- آگاه سازی جوامع محلی(از طريق آموزش) از ارزش های طبيعی زندگی آنها.
توصیه هایی جهت طبیعت گردی
۱- اولین و مهمترین توصیه سبک بودن کوله سفر شما است. پر واضح است، هرچه سبک‌تر سفر کنید، انرژی کمتری در حمل و نقل مصرف خواهید کرد.
۲- لباسهای ساده، بدون زرق و برق، زود خشک شو، آستین بلند به تن کنید.
۳- لباس‌هایتان را مناسب فصلی که در آن سفر می‌کنید، انتخاب کنید. جوراب اضافی همیشه همراه خود داشته باشید. با این وجود، لباس زیاد با خود حمل نکنید.
۴- با گذاشتن فضای خالی در کوله‌تان و خرید از مردم محلی در هنگام برگشت به اقتصاد محلی کمک و آنها را حمایت کنید.
۵- از روکش و ملحفه سبک استفاده کنید. یک کیسه پارچه‌ی برای جدا کردن لباسهای تمیزو کثیف خود در کوله بگذارید.
۶- حتما، مواد دفع کننده حشرات، ضد آفتاب تهیه شده از مواد طبیعی، کیف کمکهای اولیه، عینک آفتابی، لیوان، چاقوی جیبی چند کاره که معمولا به همراه قاشق و چنگال است، مسواک، چراغ قوه، کلاه آفتابی، و ژل ضدعفونی کننده برای استفاده بعد از دستشویی همراه داشته باشید.
۷- به جای برداشتن دستگاه‌های صوتی پخش کننده و استفاده از هدفون به صداهای دلنشین طبیعتی که از آن دیدن می کنید، گوش کنید و تلاش کنید با مردم محلی حرف بزنید.
۸– قبل از انجام مسافرت، نسبت به فرهنگ، محیط زیست، موضوعات اساسی و وضعیت بهداشتی مقصد سفر خود مطالعه و بررسی نموده و اطلاعات خود را در رابطه با مکان مورد نظر کامل نمایید.
۹ – سفر را مطابق با توان جسمی و فنی خودو همراهانتان برنامه ریزی کنید.
۱۰- خرید از مغازه ها و فروشگاه های خانوادگی را به خرید از فروشگاه های زنجیره ای ترجیح بدهید و کوشش کنید حتی المقدور نیاز های خود را از محل تامین کنید.
۱۱- از خرید اقلامی که به قیمت آسیب به طبیعت و به ویژه گیاهان و حیوانات تهیه شده اند، خودداری کنید.
۱۲- هدایا وسوغاتی برای افراد مورد علاقه خود را از صنایع دستی بومی و تولیدات محلی خریداری کنید و اگر در خرید می توانید تخفیف بگیرید، بیش از حد چانه نزنید.
۱۳- در مصرف آب و انرژی صرفه جویی کنید و از به کار بردن مواد شیمیایی برای از بین بردن حشرات خودداری نموده و با روش های طبیعی ویا استفاده از پشه بند به مقابله آن ها بروید.
۱۴- با رعایت رژیم های غذایی خاص خود، حتی المقدور از غذاهای محلی استفاده نمایید. مزه یکی از پنج حسی است که در مقاصد گردشگری می توان به خوبی آن را چشید و درک کرد.
۱۵- بی اجازه و یا سرزده وارد منازل افراد محلی نشوید و احترام حریم خصوصی آن ها را نگه دارید. بدون اجازه از آنان عکس و فیلم تهیه نکنید و اگر هم موافقت داشتند در تصویربرداری افراط نکنید.
۱۶- مراقب کودکان محلی باشید. کاری نکنید که آن ها ترغیب شوندتا از میهمانان پول و هدیه دریافت کنند یا حتی اگر والدین آن ها از کودکان برای فروش کالا یا خدمات استفاده می کنند، نباید مورد استقبال واقع شوند. کارگری کودکان محلی از موضوعاتی است که لزوما از دیدگاه گردشگری فاقد مشروعیت است.
۱۷- لطفا به یاد داشته باشید با ارزش ترین یادگار شما از هر سفر خاطره خوشی است که از آن سفر برای خودتان و جامعه میزبان و طبیعتی که بستر سفر شماست به جا می ماند.
کلمات کلیدی:
اکوتوریسم – گردشگری – اصول طبیعت گردی
